Ahmet Piriştina Kent Arşivi ve Müzesi

Aziz Vukolos (Aya Vukla) Kilisesi’nin bahçesinde yer alan Anı Evi, 14 Aralık 2012 tarihinde açılmıştır. İzmir'in ünlü modacıları Hanife Çetiner ve Esin Yılmaz’a ait eser ve kişisel objelerin sergilendiği bu anı evi, İzmir giyim kuşam tarihi ve modacılığı açısından önemlidir.
Adres: Etiler Mah. 1281 Sok. 11/A Konak İzmir

KONUMU
Buca Kasaplar Meydanı, Menderes Mahallesi 106 sokak üstünde yer almaktadır. 8 pafta 119 ada 24 parselinde kayıtlı olup İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin mülkiyetinde olan yapı, müştemilat birimi ve bahçesiyle kuzeydoğu- güneybatı doğrultusunda uzanmaktadır.

YAPININ KISA TARİHÇESİ
Yapının inşa kitabesi bulunmamaktadır. Ancak bahçedeki mermer çeşmenin baş taşındaki 1904 tarihinin yapının inşa tarihi ve aynı taş üzerindeki Yunanca yazılı G ve N baş harflerinin de yapının sahiplerinin isimlerinin kısaltması olduğu düşünülmektedir. Yapının eski sahiplerinin sözlü beyanları ve bölgedeki diğer binalarla yapılan karşılaştırmalı çalışmadan gelen bilgiler de yapının 1904 yılına tarihlendirilebileceği bilgisini desteklemektedir.

Buca’daki tarihi evlerin mimari özellikleri incelendiğinde, Buca'da çoğunluğunu Rumların oluşturduğu yerli halka ait konutlar (Sakız Üslubu) ile Levanten ailelerin malikaneleri olmak üzere iki ayrı yapı grubu bulunmaktadır. Anı Evi olarak düzenlenen yapı teknik özellikleri bakımından ilk grubun yanı Sakız tipi konut türünün özelliklerini taşımaktadır. Binanın restorasyonu İzmir İl Özel İdaresi'nin katkılarıyla İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından 2013 yılında yaptırılmıştır. Restorasyon projesinin müellifi ise Öget Nevin Cöcen'dir.

KURULUŞ AMACI
Buca Göç ve Mübadele Anı Evi, “Türk-Yunan Nüfus Mübadelesi” başta olmak üzere Türkiye'ye Balkan ülkelerinden yapılan göçlerin hikayesini aktarmak ve göçmenlerden kalan kültürel mirası sergilemek amacıyla kurulmuştur.

ANI EVİNİN ÖNEMİ NEDİR?
Türkiye'den Yunanistan'a göç eden mübadil Rumlar, kurdukları dernekler, vakıflar, araştırma/kültür merkezleri ve müzeler sayesinde kimliklerini koruyabilmişlerdir. Yunanistan'ın aksine Türkiye'de mübadeleye yönelik benzer çalışmalar oldukça geç dönemlerde başlamıştır. Buna karşın, son yıllarda hem mübadele üzerine yapılmış bilimsel araştırmalarda hem de mübadillerin kurduğu dernek ve vakıfların sayısında ciddi bir artış meydana gelmiştir. Yerel yönetimlerin desteği ile açılan müze ve anı evleri ise mübadillerin geride bıraktığı kültür öğelerinin sergilenmesinde ve geleceğe aktarılmasında önemli bir işlevi yerine getirmektedir. Bunlardan biri olan Buca Göç ve Mübadele Anı Evi'nin, göçlerle büyüyen bir kent olan İzmir'de bu alandaki kültürel ve sosyal boşluğun doldurulması açısından önemli bir adım olduğu düşünülmektedir.